Artikel in het AD van 3 februari 2021
Toch weer samen muziek maken ondanks corona: Nieuwe dirigent trekt orkest uit muzikale malaise
Hoe hou je tientallen muzikanten gemotiveerd als ze door corona niet meer samen mogen repeteren? De nieuwe dirigent van het enige symfonieorkest in Zoetermeer kwam met de oplossing.
Wat een symfonieorkest is, kan Christine Lucardie je precies vertellen. ,,Dat bestaat uit blazers, strijkers en slagwerk. De strijkers vormen de hoofdmoot en zijn de motor van het orkest. We hebben violen, altviolen, cello’s en contrabas. De blazers zijn de kers op de taart.” De Delftse is een van die kersen, want ze speelt sinds 2007 hobo in het enige amateur-symfonieorkest dat binnen de gemeentegrenzen van Zoetermeer te vinden is.
Het Rijnlands Symfonie Orkest werd in 1952 opgericht en telt momenteel vijfenveertig muzikanten. Elke week werd er flink geoefend, want muziek is topsport, vertelt Lucardie: ,,Het is als de marathon lopen. Als je een half jaartje rust neemt, moet je weer helemaal opnieuw beginnen. Dat is met musiceren ook zo. Je moet het dagelijks bijhouden. Zeker voor een blazer is het een fysieke aangelegenheid, dus je conditie moet goed zijn.”
Cello
Maar als samen repeteren er niet meer in zit? Dan gaat de lol er wel af, luister maar naar Conny van den Boom. Ze speelt al 37 jaar bij het orkest, dus ze is echt wel gemotiveerd. En ze speelt al sinds haar negende op de cello. ,,Ik ben een dochter van een muziekleraar, dus het lag voor de hand”, glimlacht de 61-jarige Zoetermeerse. ,,Ik vind het geluid van een cello een van de mooiste klanken die je je kunt voorstellen.”
Maar toch kwam de klad er langzaam in. ,,Op een gegeven moment denk je, ik kan mijn partij wel instuderen, maar wanneer hebben we ooit weer een repetitie? Dan is het zo moeilijk om jezelf te dwingen je instrument te pakken.” Dat vindt Lucardie ook. ,,De mensen worden niet meer gestimuleerd, want de speelvreugde is een stuk minder geworden. Het enige dat rest is thuis studeren.”
Het grappige is dat ik door corona nog nooit het voltallige orkest voor mijn neus heb gehad
Ghislain Bellefroid is net een jaartje dirigent van het orkest. ,,Het grappige is dat ik door corona nog nooit het voltallige orkest voor mijn neus heb gehad.” De nu 51-jarige wilde al jong dirigent worden. ,,Ik vond het zo knap dat iemand al die notenbalken in een partituur, soms wel veertig onder elkaar, in een keer kon lezen.”
En het is een betoverende ervaring om voor vijfenveertig muzikanten als een tovenaar met het stokje te zwaaien, waarna de muziek start. ,,Je kunt zeker emotioneel overmand worden door de muziek. En het is heel mooi om die emoties op het publiek over te brengen.”
Ondanks de afstand tot zijn orkest, had de dirigent de muzikale malaise waarin het orkest verkeerde wel door, dus kwam hij met een oplossing: ,,Ik heb van twee muziekstukken geluidsopnames gemaakt. Met die geluidsopnames kunnen alle orkestleden hun eigen partij uit die composities opnemen en naar mij sturen. Met een programma zet ik al die opnames onder elkaar en heb je een samenspel, een orkest. Dat krijgen ze vervolgens weer te horen. Zo hebben we toch iets samen neergezet, terwijl we niet bij elkaar konden zijn.
Super origineel
Lucardie, Van den Boom en de andere orkestleden vinden het prachtig. ,,We hebben weer contact met elkaar en we werken samen aan een doel. Dit geeft weer perspectief, het is super-origineel”, vindt Lucardie. Ook in de verschillende app-groepjes van het orkest zoemt het weer, vertelt Van den Boom: ,,Ben jij al aan het studeren, heb jij het al gespeeld, heb jij het al opgenomen en hoe klinkt dat? Dat soort dingen. Zo leeft het orkest weer op, want het is belangrijk dat, ook al speel je niet samen, je toch het gevoel hebt dat je samen iets doet.”